„System JOW sprawia, że posłowie 2 razy (!) bardziej starają się o kontakt z wyborcami i w tym celu są gotowi pokonać deszcz, śnieg, upały i arktyczne mrozy oraz bezkres kanadyjskiej tajgi, australijskich pustyń i amerykańskiej prerii.”
Wykładowca Uniwersytetu Harvarda - profesor P. Norris w swej pracy:„Electoral Engineering: Voting Rules and Political Behavior”2004 New York: Cambridge University Press link: http://www.olemiss.edu/courses/pol628/norris04.pdf przywołała wyniki badań nad częstotliwością kontaktów posłów z wyborcami w poszczególnych systemach wyborczych opublikowane w pracy “Comparative Study of Electoral Systems”, 1996-2002
Wyniki badań są bardzo ciekawe. Obrazowo upraszczając: system JOW sprawia, że posłowie 2 razy (!) bardziej starają się o kontakt z wyborcami i w tym celu są gotowi pokonać deszcz, śnieg, upały i arktyczne mrozy oraz bezkres kanadyjskiej tajgi, australijskich pustyń i amerykańskiej prerii.
Zgodnie z badaniami w przypadku krajów z systemem Jednomandatowych Okręgów Wyborczych dwa razy większy odsetek wyborców miał kontakt z posłami w okresie 1 roku, aniżeli w przypadku krajów z systemem Proporcjonalnym z Partyjnymi Listami Otwartymi stosowanymi m.in. w Polsce. Średnia dla krajów JOW to 16%, zaś dla krajów z systemem Proporcjonalnym z Partyjnymi Listami Otwartymi to 9%. Przykładowo w Kanadzie 22%, w Australii 16%, w Wielkiej Brytanii 13%, w USA 12% a w Polsce tylko 6%.
Ustaleń tych dokonano na podstawie ankiet, gdzie wyborcom zadawano pytanie: „Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy miał Pan jakikolwiek kontakt z jakimkolwiek posłem (kongresmenem itp.) w jakikolwiek sposób?” Wyniki tych badań podaje Prof. Norris w tabeli na stronie 238, którą można przetłumaczyć następująco:
Kraj |
odsetek wyborców, którzy mieli kontakt z posłem |
system wyborczy |
struktura głosu |
|
|
|
|
Islandia |
31 |
Proporcjonalny |
lista zamknięta |
Izrael |
16 |
Proporcjonalny |
lista zamknięta |
Norwegia |
15 |
Proporcjonalny |
lista zamknięta |
Rumunia |
7 |
Proporcjonalny |
lista zamknięta |
Portugalia |
6 |
Proporcjonalny |
lista zamknięta |
Holandia |
5 |
Proporcjonalny |
lista zamknięta |
Hiszpania |
3 |
Proporcjonalny |
lista zamknięta |
Przeciętna dla Systemów Proporcjonalnych z partyjnymi listami zamkniętymi |
8 |
||
|
|
|
|
Dania |
20 |
Proporcjonalny |
lista otwarta |
Szwajcaria |
20 |
Proporcjonalny |
lista otwarta |
Chile |
12 |
Proporcjonalny |
lista otwarta |
Szwecja |
11 |
Proporcjonalny |
lista otwarta |
Peru |
9 |
Proporcjonalny |
lista otwarta |
Czechy |
8 |
Proporcjonalny |
lista otwarta |
Polska |
6 |
Proporcjonalny |
lista otwarta |
Przeciętna dla Systemów Proporcjonalnych z partyjnymi listami otwartymi |
9 |
||
|
|
|
|
Nowa Zelandia |
24 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Tajlandia |
17 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Korea Południowa |
16 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Litwa |
15 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Niemcy |
11 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Meksyk |
10 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Japonia |
8 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Tajwan |
8 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Ukraina |
8 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Węgry |
7 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Rosja |
3 |
Mieszany |
Podwójny głos |
Przeciętna dla Systemu Mieszanego |
10 |
||
|
|
|
|
Kanada |
22 |
JOW w FPTP |
głosowanie na osobę |
Australia |
16 |
JOW w AV |
głosowanie na osobę |
Wielka Brytania |
13 |
JOW w FPTP |
głosowanie na osobę |
USA |
12 |
JOW w FPTP |
głosowanie na osobę |
Białoruś |
9 |
JOW w FPTP |
głosowanie na osobę |
Przeciętna dla Systemu JOW |
16 |
||
|
|
|
|
Przeciętna dla wszystkich systemów wyborczych |
12 |
Objaśnienia skrótów:
lista zamknięta – system proporcjonalny w którym kandydatom z poszczególnych list mandaty są przydzielane zgodnie z ich kolejnością na liście wyborczej, niezależnie od tego ile otrzymali głosów od wyborców
lista otwarta – system proporcjonalny w którym wyborcy mogą dokonać wiążącego wskazania konkretnego kandydata tzn. kandydatom z poszczególnych list mandaty są przydzielane zgodnie ilością głosów oddanych na nich przez wyborców
Podwójny głos – wyborca może oddać dwa głosy: jeden na konkretną osobę kandydującą w segmencie parlamentu wyłanianym z Jednomandatowych Okręgów Wyborczych, zaś drugi na listę partyjną w drugim segmencie parlamentu wyłanianym w systemie proporcjonalnym
Jeżeli ktoś chce przeanalizować powyższą tabelę na tle bardziej szczegółowych danych takich jak ogólna liczba wyborców w danym kraju, liczba wyborców przypadająca na 1-posła, ogólna ilość posłów, ilość posłów wybranych z JOW i z systemu proporcjonalnego, długość kadencji parlamentu, próg wyborczy, współczynnik proporcjonalności itp. to dane te są zebrane w tabeli w publikacji prof. P Norris na str. 63
Powyższe statystyki wskazują również, iż system mieszany praktycznie nie różni się od systemów proporcjonalnych – przeciętny kontakt z posłem wynosi tam zaledwie 10% wobec 9% przy systemie proporcjonalnym partyjnych list otwartych.
Przetłumaczoną wyżej tabelę dotycząca kontaktów posłów przywołuje również Wojciech Sokół w książce „Geneza i Ewolucja Systemów Wyborczych w Państwach Europy Środkowej i Wschodniej”, Lublin 2007 gdzie autor przywołuje (na str. 99-102) również inne badania np. badania Bowler, S. i Farrell, D. M. opublikowane w „Legislator Shirking and Voter Monitoring: Impacts of European Parliament Electoral Systems upon Legislator-Voter Relationships” 1993, gdzie autorzy korzystając z faktu iż do lat 90-tych posłowie Europarlamentu byli wybierani w różnych systemach wyborach (np. Brytyjscy posłowie byli wybierani w systemie JOW; obecnie posłowie z wszystkich krajów są wybierania w systemach proporcjonalnych) wskazali, iż europosłowie wybierani w JOW-y mają tendencję do regularnego kontaktu z poszczególnymi wyborcami, a posłowie wybierani w systemie proporcjonalnym mają większą skłonność do bliższych relacji z interesami zorganizowanymi.
Komentarze